Birçok eserde Mustafa Kemal Paşa'nın 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkışından sonra Giresun bölgesindeki Kuva-yı Milliye faaliyeti yürüten Osman Ağa ile Havza'da buluştuğu ileri sürülmektedir. Mustafa Kemal Paşa gerçekten de Osman Ağa ile görüşmüş müdür?
Mustafa Kemal Paşa ile Osman Ağa'nın Havza'da buluştuğuna dair referans kabul edilen eserlerden ilki, Emekli süvari Albayı ve Teşkilat-ı Mahsusa Başkanı Hüsamettin Ertürk'ün uzun yıllar sonra Samih Nafiz Tansu'ya yazdırdığı anılarıdır. Anılar, bu görüşmeyle ilgili olarak şu bilgiyi vermektedir:
"Havza'da geçen günlerin ikinci mühim hadisesi, buraya Pontusçulara karşı kurduğu çetelerle başarılı bir mücadeleye girişmiş bulunan Giresunlu Topal Osman'ın daveti olmuştu. Bu konuşmada Mustafa Kemal Paşa, Ağa'ya: 'Osman Ağa demişti, İstanbul hükümetinden gelmiş aksine emirler olsa bile, sen gene Pontusçularla sonuna kadar mücadeleye devam edecek ve bunların tenkilinde bulunacaksın, işine sakın ola ki nihayet verme, bilakis hız ver!...' diye de emir buyurmuşlardı. Karadeniz kıyılarında Pontusçular kazanamamışlarsa, bu işte Giresunlu Topal Osman Ağa'nın büyük bir rolü olmuştur. Ne yazık ki sonradan siyaset ihtirasları ve bazı kimselerin teşvik ve ifsadı, Osman Ağa'yı Atatürk aleyhine harekete sevk etmiş, uzun bir müsademeden sonra, bu yanlış yol üzerinde Osman telef olmuştu".
Hüsamettin Ertürk, bu bilgileri o yıllarda Mustafa Kemal Paşa'nın maiyetinde bulunan yaveri Yüzbaşı Cevat Abbas Bey'den (1877-1941) aldığını belirtiyor. Oysa Cevat Abbas Bey, yayınlanan kendi anılarında, bu olaydan bahsetmezken, Mustafa Kemal Paşa ve Osman Ağa buluşması hakkında Ertürk'ün anlattıklarını destekleyecek bir olaya da değinmiyor. Dolayısıyla Hüsamettin Ertürk'ün sözünü ettiği Havza buluşması, ihtiyatlı bir yaklaşımla en başta belgelenemediği ve başka kaynaklarca teyit edilemediği için yeterli ve geçerli kabul etmek mümkün değildir.
Havza buluşması konusunda daha ayrıntılı bilgiler veren Hasan İzzettin Dinamo (1909-1989) ise, roman üslubuyla kaleme aldığı eserinde kaynak belirtmeden buluşma hakkında şunları söylüyor:
"Mustafa Kemal Paşa Havza'da iken, Samsun Müdafaa-yı Hukuk Cemiyeti'nden gönderilen biri tarafından Osman Ağa'ya bir mektup ulaştırarak onunla görüşmek istediğini bildirmiştir. Bu mektup üzerine, Kayadibi köyünde kaçak olarak bulunan Osman Ağa, beş arkadaşıyla birlikte motorla Samsun'a gitmiş, oradan yaylı arabalarla Havza'ya geçmiştir. Osman Ağa ve arkadaşları Mustafa Kemal Paşa'nın kaldığı otele gelmişler ve emir eri Halit tarafından karşılanmışlardır. Osman Ağa hakkında önceden bilgi sahibi olan Mustafa kemal Paşa, Pontusçuların eylemleri konusunda Osman Ağa'dan bilgi almıştır. Mustafa Kemal Paşa, bölgedeki Pontusçularla aynı şekilde mücadele etmek ve Giresun'da milli teşkilatlanma yapmak üzere Osman Ağa'yı bu görüşmede görevlendirmiştir".
Kaynak1: Samih Nafiz Tansu, İki Devrin Perde Arkası, İstanbul 1969, s.346
Kaynak2: Süleyman Beyoğlu, Milli Mücadele Kahramanı Giresunlu Topal Osman Ağa, İstanbul 2009, s.59-61
Kaynak3: Cevat Abbas Gürer, Ebedi Şef Kurtarıcı Atatürk'ün Zengin Tarihinden Birkaç Yaprak, İstanbul 1939
Kaynak4: Turgut Gürer, Atatürk'ün Yaveri Cevat Abbas Gürer Cepheden Meclise Büyük Önder İle 24 Yıl, İstanbul 2006
Kaynak5: Cevat Abbas Gürer, Atatürk'ün Hayatından Yazılmamış Hatıralar, Yeni Sabah Gazetesi, 14Şubat-25 Şubat 1941
Kaynak6: Hasan izzettin Dinamo, Kutsal İsyan, II, İstanbul 1966, s.379-385
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder